Kristofor Kolumbo, španski moreplovac italijanskog porijekla, 3. avgusta 1492. godine isplovio je na brodu “Santa Marija” iz španske luke Palos de la Frontera na prvo putovanje prema zapadu na kojem je otkrio Ameriku.
Događaji koji su prethodili ekspediciji
Velikoj Kolumbovoj ekspediciji prethodili su događaji koji su neposredno utjecali na nju. To je Kolumbov dogovor s katoličkim kraljevima i ugovor iz Santa Fea, koji je sklopio sa sekretarom u njihovo ime. Pred sam početak 1492. godine, Kolumba je izjedala pomisao da zbog oklijevanja katoličkih kraljeva i kašnjenja neko drugi može preuzeti njegov trijumf. Odlučio je da napusti Kastilju i potraži drugu zemlju i druge vladare. Zaustavio se u konventu La Ribalda. Fra Huan Peres, koji je bio kraljicin blagajnik i ispovjednik, otvorio mu je vrata. Poslije dugog razgovora, odlučio je da napiše pismo kraljici Isabeli i zadrži Kolumba u manastiru dok ne dobije odgovor.
U januaru 1492. raspravljano je o njegovom projektu. Bilo je neslaganja i mnogo različitih mišljenja. Nije se mnogo udaljio od Granade kada ga je stigao oficir s dvora rekavši da je dobio naređenje da mu kaže da se vrati. Veliku zaslugu u tome imao je Luis de Santanhel, koji je čak i pozajmio 2.500 eskudosa fondu krune kako bi se isplatila flota. U svom djelu “Knjiga o predskazanjima” iz 1502. Kolumbo kaže: “Svi oni koji su znali za moj poduhvat, sa smijehom su ga negirali i osporavali”.
Ugovor iz Santa Fea
Ugovor iz Santa Fea bio je najbitniji pisani akt u historiji otkrića Amerike. Napisali su ga aragonski sekretar Huan de Koloma, u ime kraljeva, i fra Juan Perez, zastupnik Kolumba. Neki naučnici smatraju da je ovaj ugovor bio samo čin kraljevske milosti. Kruna se obavezala da će nagraditi Kolumba na sljedeći način: Imenovan je admiralom Okeanskog mora i izjednačen sa vrhovnim admiralom Kastilje. Ovaj položaj bio je nasljedan. Dobio je zvanje vicekralja i guvernera svih prostora koje bude otkrio. Dobiće deseti dio cjelokupne dobiti. Dali su mu pravo da učestvuje u osmini troškova bilo koje trgovačke flote i samim tim dobije osmi dio dobiti koju ona ostvari.
Drugi dokumenti koji su bili izdati pred putovanje su: naređenje svim gradskim vlastima da Kolumbu daju svu potrebnu pomoć; kraljevska odluka za oslobađanje od poreza svih stvari koje će Kolumbo uzeti za flotu; pismeno osiguranje za sve mornare koji se ukrcaju; odobrenje za prepuštanje Kolumbu tri karavele koje on odabere itd. Uspio je čak i da ubijedi kraljicu da njegovog sina Diega imenuje za paža svom sinu, princu Juanu, sa dohotkom od 9.400 maravedija godišnje.
Otkrivanje Amerike
“I krenuh ja iz grada Granade, dvanaestog dana mjeseca maja iste godine, 1492., u subotu, i dođoh u grad Palos, luku na moru, gdje pripremih tri broda veoma pogodna za ovakav poduhvat” – zapisao je Kolumbo.
Trošak pripremanja pronalazačke flote bio je približno dva miliona maravedija. Taj trošak nije pao samo na krunu, već i na grad Palos i na samog pronalazača. Katolički kraljevi dali su 1.140.000 maravedija. Oni su tu sumu pozajmili od svog pisara. Od toga je milion otišao na kupovinu karavela, a ostalo je unaprijed dato kao plata Kolumbu. Sam Kolumbo je, prema ugovoru iz Santa Fea, trebalo da uloži osminu troška flote. Taj novac mu je najvjerovatnije pozajmio trgovac robovima, Firentinac Juanoto Berardi. Građani Palosa su se, na do sada neutvrđen način, zamjerili monasima. Zbog toga su dobili naredbu da o svom trošku opreme tri karavele koje će u korist Kolumba ploviti dva mjeseca. Ipak, malo ljudi je bilo upoznato sa pomorskim darom Kolumba i malo njih mu je vjerovalo. Samo četiri dobrovoljca su se u početku prijavila i četiri kriminalca osuđena na smrt, koji bi se na taj način spasili. Veliki pomorac iz Palosa Martin Alonso Pinzon bio je čovjek koga je trebalo privući. Kada je on pristao da pođe sa Kolumbom, poveo je i mnoge druge, uključujući dvojicu braće.
Na dan Gospe od La Rabide, 2. avgusta 1492., Kolumbo je naredio ukrcavanje. Sutradan, isplovile su dvije karavele “Pinta” i “Ninja” i jedna lađa “Santa Marija”. Ova posljednja je nosila oko 150 tona, “Pinta” oko 100, a “Ninja” nešto manje. Do danas nije dat tačan broj Kolumbovih saputnika, ali se smatra da ih je bilo oko 100. Ova posada nije se ni po čemu bitno razlikovala od ostalih. Jedino što je bilo drugačije bio je strah od nepoznatog. Luis Tores bio je preobraćeni Jevrej. Govorio je hebrejski, haldejski i nešto arapskog, pa je kapetan mislio od njega da zatraži pomoć prilikom prevođenja. Kao osnovne namirnice ponijeli su brodski dvopek, vino, maslinovo ulje, pasulj, bob, slaninu, usoljeno meso itd. Bilo je i velikih rezervi drva i vode. Prvo kapetanovo naređenje bilo je da se krene prema Kanarskim ostrvima, gdje bi dopunili rezerve vode i hrane. Tri broda su se 2. septembra okupila na Gomeri. Dva dana kasnije, nastavili su svoje putovanje. Dana 9. septembra, ostrvo Jero nestalo je sa vidika i započeta je njihova avantura. Tog dana Kolumbo je riješio da vodi dva računa o daljini koju su brodovi preplovili, jedan tačan i tajni, i jedan koji je svakoga dana objavljivao.
U noći između šestog i sedmog oktobra došlo je do prve pobune. Baskijski i kantabrijski mornari otvoreno su se sukobili sa Kolumbom. Uticajna braća Pinzon su pak stala na njegovu stranu i zaprijetila da će pogubiti svakoga ko se pobuni. Onda je u noći između devetog i desetog oktobra došlo do opšte pobune, u koju su bila uključena i braća Pinzon. Tada je Kolumbu rečeno da će u pravcu zapada ploviti još tri dana. Ako do tada ne nađu kopno, vratiće se u Španiju.
Gvanahani ili San Salvador ugledali su 11. oktobra 1492, oko dva sata poslije ponoći. Juan Rodrigez Bermeho prvi je uzviknuo: “Zemlja!” Ostrvo koje su ugledali pripada arhipelagu Bahami. Kolumbo ga je prozvao San Salvador (špan. Sveti Spasitelj), no danas nije tačno poznato o kojem se ostrvu radilo. Ostrvo koje se danas zove San Salvador nazvano je tako 1925. pod nedokazanom pretpostavkom da je upravo to bilo prvo otkriveno ostrvo. Domoroci koje je Kolumbo tamo zatekao bili su miroljubivi i prijateljski raspoloženi. Nisu imali efikasno oružje pa je Kolumbo u svoj dnevnik zapisao da bi ih sve mogao pokoriti sa svega 50 ljudi.
Zanimljivo je da je na svoje drugo putovanje Kolumbo poveo čak 17 brodova i oko 1.200 ljudi. To dokazuje da je otkriće Novog svijeta u Evropi dočekano s velikim entuzijazmom. Kolumbo je kasnije istraživao većinu Karipskog mora, uključujući Kubu i Hispaniolu, kao i obalu Srednje i Južne Amerike no nikad nije došao do današnjih Sjedinjenih Američkih Država.